Иш берувчиларга қўйиладиган талаблар соддалаштирилади, «яшил тадбиркор» мақоми жорий қилинади, ногиронликни белгилашнинг янги тизими ишга тушади, мактаб директорлари ва ўринбосарларининг лавозим маошлари оширилади — 1 сентябрдан кучга кирадиган шу ва бошқа қонунчилик ўзгаришлари

Иш берувчилар учун айрим жавобгарлик чоралари бекор қилинади

4 августда имзоланган «Меҳнат муносабатлари ва касбга тайёрлаш тизимини такомиллаштириш ҳамда иш берувчиларни рағбатлантиришга оид қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида»ги президент фармонига мувофиқ, иш берувчиларга тўсиқ бўлаётган айрим талаблар соддалаштирилади.

Хусусан, қуйидагилар бекор қилинади:

• бандлик органлари томонидан юборилган шахсларни ишга қабул қилишни рад этганлик учун маъмурий жавобгарлик;
• бўш иш ўринлари мавжудлиги тўғрисидаги ҳисоботларни мажбурий тақдим этиш.

Меҳнат инспекцияси текширувлари огоҳлантиришсиз ўтказилиши мумкин бўлади

Юқорида тилга олинган президент фармонига кўра, меҳнат инспекторлари ваколатли органни олдиндан хабардор қилмасдан текширувлар ўтказишлари мумкин бўлади.

Бундан ташқари, тадбиркорларга хавф-хатарларни таҳлил қилиш тизими бўйича текширувларни бошлаш учун 10 кунлик огоҳлантириш талаби, агар улар меҳнат инспекцияси томонидан амалга оширилса, татбиқ этилмайди.

Ҳужжатда таъкидланишича, назоратни хабардор қилмасдан амалга оширишнинг ушбу қоидаси халқаро амалиётга мос келади ва Халқаро меҳнат ташкилотининг 81 ва 129-сонли конвенциялари (Ўзбекистон томонидан ратификация қилинган) талабларига асосланади. Хусусан, конвенция меҳнат инспекторлари ўз вазифаларини бажариш учун зарур бўлса, куннинг исталган вақтида, олдиндан огоҳлантирмасдан исталган корхонага бориш ҳуқуқига эга бўлишини талаб қилади.

Шунингдек, норасмий бандликка йўл қўйган иш берувчилар 30 БҲМ (12,36 млн сўм), ҳуқуқбузарлик такроран содир этилган тақдирда эса 100 БҲМ (41,2 млн сўм) миқдорида маъмурий жавобгарликка тортилади.

Муайян талабларга жавоб берган тадбиркорларга «яшил тадбиркор» мақоми берилади

Тадбиркорлик субъектларига «яшил тадбиркор» мақомини берувчи платформа ишга тушади. Бундай мақомга экологик тоза технологияларни ва энергия тежаш чораларини жорий қилувчи ҳамда атроф-муҳитга салбий таъсирни камайтирадиган корхоналарга эга бўлади.

«Яшил тадбиркор» мақомини олган компаниялар бир қатор имтиёзлардан фойдаланишлари мумкин:

• «Шаффоф қурилиш» платформасида устуворлик бериш;
• муайян муддат давомида экологик текширувлардан озод этиш;
• халқаро бозорларга чиқиш учун қўллаб-қувватлаш;
• Тадбиркорлик субъектларининг барқарорлик рейтинги доирасида қўшимча балл бериш.

Заргарлик буюмларини импорт қилиш шартлари юмшатилади

Якка тартибдаги тадбиркорларга заргарлик буюмларини сотиш фаолияти билан шуғулланишга рухсат этилади. Тошкент ва Нукус шаҳарлари ҳамда вилоятлар марказларида заргарлик буюмларининг асиллик даражасини текшириш ва уларни тамғалаш бўйича сайёр хизмат кўрсатиш амалиёти йўлга қўйилади.

Шунингдек, 2028 йил 1 сентябргача:

• заргарлик буюмларини олиб киришда божхона божи — 2%;
• «эркин муомалага чиқариш» ва «экспорт»да расмийлаштириш — БҲМнинг 1 баравари;
• импорт маҳсулотларни тамғалаш учун йиғим маҳаллий ишлаб чиқарувчилар учун йиғимга тенглаштирилади;
• барча божлар тўланган тақдирда, заргарлик буюмларини тасдиқловчи ҳужжатларсиз декларациялашга рухсат берилади.

Ногиронликни белгилашнинг янги тизими жорий этилади

2024 йил 16 июлда қабул қилинган «Ногиронликни белгилаш тизимини такомиллаштириш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида»ги президент қарорига кўра, туманлараро ва туман (шаҳар) ТИЭКлар томонидан фақат тиббий ҳужжатларга асосан ногиронликни белгилаш тартиби бекор қилиниб, ногиронликни шахс соғлиғининг ҳолати ва функционалликни баҳолаш натижаларидан келиб чиқиб электрон тарзда белгилаш тартиби йўлга қўйилади.

Кичик ва ўрта бизнес ихтиёрий тугатилганда солиқ текшируви бекор қилинади

Қуйидаги мезонларга бир вақтнинг ўзида жавоб берувчи кичик ва ўрта бизнес субъектларининг фаолиятини ихтиёрий равишда тугатишда солиқ текшируви ўтказилмайди:

• охирги уч йилдаги умумий даромад 10 млрд сўмдан ошмаган;
• бюджет ёки кредиторлардан қарзлари бўлмаган ва солиқ ҳисоботларини мунтазам равишда тақдим этадиган;
• «Хавфни таҳлил қилиш» электрон тизимида ҳуқуқбузарлик содир этиш хавфи паст даражада таснифланган.

Туризм субсидиялар ва компенсациялар билан қўллаб-қувватланади

15 майда имзоланган «2025−2026 йилларда сайёҳлар оқимини кескин кўпайтириш ва туристик хизматлар кўламини жадал кенгайтириш орқали туризмнинг иқтисодиётдаги ўрни ва аҳамиятини ошириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги президент фармонига мувофиқ, Туризмни қўллаб-қувватлаш жамғармаси ҳисобидан (йилига 50 млрд сўм):

• видео контентни ишлаб чиқариш ва тарғиб қилиш харажатларининг 50 фоизи (50 млн сўмгача) қопланади;
• хорижда ўзбек таомлари ресторанларини ташкил этиш (25 минг долларгача) субсидияланади;
• транспорт харажатлари қопланади (йилига 300 кг маҳсулот учун 100 млн сўмгача);
• меҳмонхоналар, савдо марказлари ва умумий овқатланиш шохобчаларида бассейнлар қуриш учун 100 млн сўмгача маблағ ажратилади.

Кам таъминланган оилалар фарзандлари учун узайтирилган гуруҳлар бепул бўлади

Уларга умумий ўрта таълим муассасасининг куни узайтирилган гуруҳларига қатнайдиган болалар умумий сонининг 15 фоизи миқдорида алоҳида квота ажратилади, шунингдек, улар ота-оналар тўловидан озод этилади.

Соддалаштирилган тартибда иш юритишда даъволар бўйича янги чегаралар белгиланади

Даъво аризаси бўйича ишни соддалаштирилган иш юритиш тартибида кўриб чиқиш учун даъвонинг энг юқори баҳоси қуйидаги миқдорда оширилади:

• юридик шахсларга — БҲМнинг 150 бараваригача;
• якка тартибдаги тадбиркорларга — БҲМнинг 100 бараваригача;
• жисмоний шахсларга — БҲМнинг 50 бараваригача.

Мактаб директорлари ва уларнинг ўринбосарлари лавозим маошлари оширилади

Тегишли президент фармонига мувофиқ, мактаб директорлари, уларнинг ўринбосарлари, шунингдек, мактабгача таълим муассасалари раҳбарларининг иш ҳақи миқдори оширилади.

Мактаб директорларининг базавий тариф ставкаси 20 фоизга, ўринбосарларининг базавий тариф ставкаси эса 15 фоизга оширилади. Мактабгача таълим ташкилотлари директорларининг базавий тариф ставкаси уларни III ва IV тоифали мактаб директорлари ўринбосарлари тариф ставкаларига тенглаштириш орқали оширилади.

Ёлғиз ота-оналарга моддий ёрдам «Инсон» ва ЯИДХП орқали берилади

Ҳукумат қарори билан тасдиқланган низомга кўра, Камбағал оилалар реестрига киритилган ва расмий банд бўлган ёлғиз она (ота)ларнинг мактабгача таълим ташкилотида тарбияланаётган 3 ёшгача бўлган фарзанд (лар)ига БҲМнинг 1,5 бараваригача (618 минг сўм) миқдорда моддий ёрдам тўланади.

Моддий ёрдам олиш учун «Инсон» марказлари, Давлат хизматлари марказларига бевосита келган ҳолда ёки ижтимоий ходим ёхуд «Ягона миллий ижтимоий ҳимоя» ахборот тизими («ЯМИҲ» АТ), шунингдек, ЯИДХП (my.gov.uz) орқали ариза билан мурожаат қилади.

Аризада қуйидаги маълумотлар кўрсатилади:

• қонуний вакилнинг фуқаролик биометрик паспорти маълумотлари;
• 3 ёшгача бўлган фарзанд (лар)ининг туғилганлик тўғрисидаги гувоҳномаси (лари) маълумотлари;
• мобил телефони рақами;
• АТ «Халқ банки» банкида очилган банк картаси маълумотлари.

ППХ бўлинмалари пулли хизматлар кўрсатиши мумкин бўлади

Юридик шахслар ППХ бўлинмаларига шартнома-ҳуқуқий асосда хизматлардан фойдаланиш учун ЯИДХП ва Давлат хизматлари марказлари орқали мурожаат қилишлари мумкин бўлади.

ППХ бўлинмалари ИИВнинг «Электрон патрул» тизими орқали жамоат тартиби ва хавфсизлигини таъминлаш хизматларини кўрсатиши мумкин бўлади.

Тасдиқланган маъмурий регламентга кўра қуйидагилар тартибга солинади:

• аҳоли гавжум жойларда жамоат тартиби ва хавфсизлигини таъминлаш бўйича ички ишлар органлари патрул-пост хизмати бўлинмаларига юридик шахслар томонидан мурожаат қилиш тартиби;
• аризаларни кўриб чиқиш ва уларни рад этиш асослари;
• жамоат тартиби ва хавфсизлигини таъминлаш ишларини ташкил этиш тартиби.

Маъмурий регламент оммавий тадбирларни, йиғилишлар, митинглар ва кўча намойишларини ташкил этиш ва ўтказишга тааллуқли эмас.

Қайта суғурталаш тартиби ўзгаради

Тегишли президент қарори билан қайта суғурталаш тартиби ўзгаради.

Унга кўра, қайта суғурта қилдирувчилар суғурта воситачилари иштирокисиз, шунингдек, суғурта (қайта суғурта) брокерлари суғурта мажбуриятларини қайта суғурталаш учун хорижий суғурта ташкилотларига беришдан аввал бериладиган суғурта мажбуриятлари бўйича қайта суғурталаш бўйича қайта суғурталаш шартномаларини тузиш таклифларини ваколатли давлат органи таъсисчилигида ташкил этилган қайта суғурта ташкилотларига юбориши, кейинчалик (рад этилган ҳолатда ёки қолган қисмини) республика ҳудудида қайта суғурталаш фаолиятини амалга ошириш ҳуқуқига эга бўлган суғурта ташкилотларига юбориши шарт.

Миллий туризм ягона платформаси ишга туширилади

Автобус, авиа ва темирйўл билетлари сотиб олиш, шунингдек, музейларга билет олиш, автомобиль ижараси хизматидан фойдаланиш ва меҳмонхоналарни банд қилиш мумкин бўлган миллий туризм ягона платформаси синов тариқасида ишга туширилади.

Платформага, шунингдек, қуйидагиларни киритиш режалаштирилмоқда:

• сайёҳларга жойлаштириш воситаларини онлайн банд қилиш ва баҳолаш;
• республикадаги туроператорлар ва турагентлар хизматлари, шу жумладан, сайёҳларга гид, гид-таржимон, йўриқчи-йўл бошловчи, экскурсия етакчилари хизматларидан фойдаланиш;
• халқаро ва миллий тўлов тизимлари орқали туристик хизматлар учун тўловларни амалга ошириш;
• туризм соҳасига оид статистик ҳисоботларни юритиш ва реал вақт режимида таҳлил қилиш.

Бундан ташқари, мазкур дастур орқали йўналишсиз такси ва автотранспорт воситалари ижараси хизматларидан фойдаланиш ҳам мумкин бўлади.

Платформа 2025 йил 1 декабрдан бошлаб тўлиқ ишлай бошлайди.

«Радар» йўл белгисининг ўрнатилиши мажбурий бўлади

15 майда эълон қилинган «Транспорт воситаларидан фойдаланишда аҳолига қўшимча қулайликлар яратиш чора-тадбирлари тўғрисида»ги Ҳукумат қарорига мувофиқ, ҳаракат тезлигини назорат қилишга мўлжалланган ҳар қандай турдаги стационар ва мобиль радарлар жойлашган ҳудудда ва унгача камида 250 метрдан кам ҳамда 500 метрдан кўп бўлмаган ҳудудда «Радар» йўл белгисининг ўрнатилиши мажбурий ҳисобланади.

Фармацевтика фаолияти ҳамда дори воситалари савдоси билан шуғулланиш учун лицензия беришда қўшимча талаблар киритилади

Мажбурий маркировкалаш тизими самарадорлигини оширишга қаратилган президент қарорига кўра, фармацевтика фаолияти ҳамда дори воситалари ва тиббий буюмларни чакана реализация қилиш фаолияти бўйича янгидан ташкил этилган субъектларга лицензия беришда қуйидаги қўшимча шартлар киритилади:

• фаолиятини амалга ошириш учун кўчмас мулк бўйича ижара ёки текин фойдаланиш шартномаси солиқ органларида ҳисобга қўйилганлиги;
• дори воситаларини реализация қилишда харидорлардан тўловларни қабул қилиш бўйича электрон тўлов воситаларидан фойдаланиш имконияти яратилганлиги.

«Давлат хизматчиси» мобил иловаси ишга туширилади

Қонунчиликка кўра, давлат хизматчиларининг ўз кўникмаларини доимий ривожлантириб бориши ҳамда улар ўртасида ўзаро мулоқотни кучайтириш бўйича «Давлат хизматчиси» мобил иловаси ишга туширилади.

Илова орқали давлат хизматчилари томонидан давлат органи иш фаолиятини такомиллаштириш юзасидан ташаббуслар берилиши ҳамда раҳбар томонидан уларга муносабат билдирилиши йўлга қўйилади.