Nikoh davrida orttirilgan mulk – umumiy mulkdir
O‘zbekiston Respublikasi Oila kodeksining 23-moddasiga muvofiq, er va xotinning nikoh davrida orttirgan mol-mulklari, shuningdek nikoh qayd etilgunga qadar bo‘lajak er-xotinning umumiy mablag‘lari hisobiga olingan mol-mulklari, agar qonun yoki nikoh shartnomasida boshqacha hol ko‘rsatilmagan bo‘lsa, ularning birgalikdagi umumiy mulki hisoblanadi. Bu shuni anglatadiki, siz turmush qurganingizdan keyin orttirilgan har qanday mulk, shu jumladan subsidiya asosida sotib olinadigan uy ham, sizning umumiy mulkingiz hisoblanadi.
Umumiy mulkni tasarruf etishda rozilik shartligi
Oila kodeksining 24-moddasiga ko‘ra, er va xotindan birining umumiy mol-mulkini tasarruf etishi bilan bog‘liq bitim tuzilganda bu harakat boshqasining roziligiga ko‘ra amalga oshirilayotganligini anglatadi. Demak, agar siz nikoh davrida subsidiya asosida uy olmoqchi bo‘lsangiz, bu uy sizning umumiy mulkingiz bo‘lgani uchun turmush o‘rtog‘ingizning roziligi talab qilinadi.
Ipoteka krediti va uyni garovga qo‘yishda turmush o‘rtoqning roziligi
Subsidiya asosida uy olishda aksariyat hollarda ipoteka kreditidan foydalaniladi. Banklar kredit berishda sotib olinayotgan uyni garovga qo‘yishni talab qiladi. Mana shu bosqichda turmush o‘rtoqning roziligi yanada muhim ahamiyat kasb etadi. Agar siz nikohda bo‘lsangiz, faqatgina turmush o‘rtog‘ingizning roziligi bilan subsidiya asosida ipoteka krediti uchun uyni garovga qo‘yishingiz mumkin. Aks holda, ya’ni turmush o‘rtog‘ingiz rozi bo‘lmasa, ipoteka krediti uchun uyni garovga qo‘ya olmaysiz. Banklar garovga olishda turmush o‘rtog‘ingizning yozma roziligini talab qiladi.
Xulosa
Yuqoridagilardan kelib chiqib, quyidagi xulosalarni qilish mumkin:
Nikoh davrida: Agar siz nikohda bo‘lsangiz, subsidiya asosida uy olishda, xususan, ipoteka kreditini rasmiylashtirish va uyni garovga qo‘yishda turmush o‘rtog‘ingizning roziligi shart. Busiz bank kredit ajratmaydi va uyni garovga olmaydi.
Qonuniy ajrimdan so‘ng: Agar siz turmush o‘rtog‘ingiz bilan qonuniy ajrashgan bo‘lsangiz, u holda sobiq turmush o‘rtog‘ingizning roziligini olmasdan subsidiya asosida ipoteka krediti olishingiz mumkin. Bunday vaziyatda uy sizning shaxsiy mulkingiz hisoblanadi.
Shunday qilib, subsidiya asosida uy olish jarayonini boshlashdan avval, nikoh holatingizni va turmush o‘rtoqning roziligi bilan bog‘liq qonuniy talablarni sinchkovlik bilan o‘rganib chiqish tavsiya etiladi. Bu kelgusida yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan noxush vaziyatlarning oldini olishga yordam beradi.